بسم الله الرحمن الرحیم

عاشورائیان منتظر؛ از قله عاشورا تا دریا ظهور

خلاصه روز دوم مراسم شهادت اباعبدالله(علیه السلام)

برخی وقایع تاریخی حادثه و برخی جریاناند. نگاه ما به انتظار و ظهور نگاه جریانی است. در جریانات تاریخی مقدماتی طی می‌شود تا یک محصولی به بار می‌آید. اگر ما بتوانیم آن مقدمات را خوب تحلیل کنیم، وقتی در زمان دیگری مقدماتی شبیه به آن اتفاق افتاد سریع متوجه می‌شویم که چه محصولی به بار خواهد آمد. در مورد فهم جریانی شش نکته را عرض کنم؛

1. عبارت «کُلُّ یَومٍ عاشورا و کُلُّ أرضٍ کَربَلا»

اگر ما از عاشورا این استفاده را ببریم که هر روز عاشوراست و هر جا کربلاست، نگاهمان نسبت به ظهور بسیار نگاه سهلی می‌شود و برای ما طبیعی است که چنین اتفاقی در زمانی رخ دهد.

2. نگاه تمدنی تکلیف‌زا

نگاه تمدنی تکلیفزا یعنی ظهور قاعده دارد و آن قاعده با اراده ما انسان‌هاست و ما می‌توانیم تأثیر مثبت بگذاریم. اگر ما حق را بشناسیم و روی حق پافشاری کنیم، باطل را مجبور به نشان دادن واکنش می‌کنیم؛ در این صورت باطل مجبور می‌شود لباس نفاق را درآورد و با تمام قوا در میدان ظاهر شود و در این صورت زمینه ظهور امام زمان (ارواحنا فداه) فراهم می‌شود. خداوند می‌فرماید: «وَ نُريدُ أَن نَمُنَّ عَلَى الَّذينَ استُضعِفوا فِي الأَرضِ وَنَجعَلَهُم أَئِمَّةً وَنَجعَلَهُمُ الوارِثينَ». ما با همین عمل به تکلیف مشمول نصرت خداوند خواهیم بود ان شاء الله.

3. درک «أَفضَلُ الأَعمالِ أُمَّتی إنتِظارُ الفَرَج»

سه نکته ذیل این روایت امام صادق (علیه السلام) به این شرح است؛

• بافضیلتترین اعمال انتظار فرج است، نه بافضیلتترین حالات؛ انتظار یک عمل است نه حالت.
• کلمه انتظار در این عبارت بر این نکته دلالت دارد که باید انتظار منتظر در رفتار و حرکات او نمایان باشد.
• در انتهای حدیث به انتظار الفرج اشاره شده نه انتظار ظهور. فرج و گشایش اعم از ظهور است؛ گشایش در کار، گشایش در اخلاق، گشایش در علم و ... همه مصداق فرج هستند. انقلاب اسلامی یک فرج است، فرج‌های بعدی را هم خودمان باید حاصل کنیم. آخرین گشایش که بزرگترین آن‌هاست گشایش ظهور است که حضرت صاحب (ارواحنا فداه) ایجاد می‌کنند و مقدمهسازی آن به دست ماست.

4. نیاز ظهور

خداوند در سوره مبارکه نور آیه شریفه ۵۵ می‌فرماید: «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ». وعده خداوند به مؤمنین و عاملان به عمل صالح این است که آن‌ها را خلیفه خود قرار می‌دهد و شرط آن ایمان و عمل صالح است ایمان حسن فاعلی و عمل صالح حسن فعلی است و الگوی ساخت نیروهایی که ایمان و عمل صالح را به بهترین انحاء داشته باشند، حضرت اباعبدالله (علیه السلام) و یارانشان هستند.

5. پیگیری مرزهای عاشورا در ظهور

فهم جریانی یعنی اینکه جریان عاشورا چه نسبتی با جریان ظهور دارد. نهضت عاشورا ظاهراً حتی مرزهای اسلام را هم رد کرده و مخاطب این جریان همه عالم است. در مورد ظهور هم فرق مختلف همگی اصل منجی را قبول دارند؛ لذا امام زمان که ظهور کنند عمده اهل عالم با ایشان عاقبت بخیر می‌شوند و به آن حضرت می‌پیوندند.

6. مانع انحراف در پیش از ظهور و پس از ظهور

ما از الآن باید برای بعد از ظهور فکر کنیم. اگر قبل از ظهور کمیت من لنگید بعد از ظهور نمی‌توانم همراهی کنم، چون بعد از ظهور کار سختتر می‌شود.

فرآیند بحث:

تا اینجا مقدمه بود و در ادامه طی سه محور به شباهت‌های حضرت اباعبدالله (علیه السلام) و حضرت صاحب (ارواحنا فداه) می‌پردازیم؛ اول از جهت شرایط پیرامونی، دوم ویژگی و عملکرد دو امام و سوم ویژگی و عملکرد مردم در قبال امام.

شباهت‌های پیرامونی امام زمان و حضرت اباعبدالله (سلام الله علیهما):

• در خطر قرار گرفتن دین

در زمان اباعبدالله (علیه السلام) دین تا آنجا در خطر قرار گرفت که وقتی ولید بن عتبه بن ابی سفیان از اباعبدالله (علیه السلام) درخواست بیعت می‌کند و بعد مروان فشار می‌آورد، حضرت می‌فرمایند: « وَ عَلَى الاِسْلامِ ألسَّلامُ إِذْ قَدْ بُلِیَتِ الاُمَّةُ بِراع مِثْلَ یَزِیدَ»، يعني بايد فاتحه اسلام را خواند و با اسلام خداحافظي کرد آنگاه که والي مسلمانان کسي همچون ‏يزيد باشد.

طبق روایت در زمان امام زمان (ارواحنا فداه) شرایط به نحوی است که زمین پر از ظلم و جور می‌شود. امیرالمؤمنین (علیه السلام) نیز در خطبه 138 نهج البلاغه ویژگی‌هایی از آخر الزمان و قبل از ظهور را برمی‌شمارند؛ مانند این فراز که میفرمایند: «او خواسته‌ها را تابع هدایت وحی می‌کند هنگامی‌که مردم هدایت را تابع هوس‌های خویش قرار می‌دهند.»