بسم الله الرحمن الرحیم

 

امروز همه دنیای اسلام باید قضیه فلسطین را قضیه خود بداند، این کلید رمز آلودی است که درهای فرج را به روی امت اسلامی می گشاید. امام خامنه ای^{(حفظه الله)}

 

چند روزی بیشتر از روز جهانی قدس، این میراث ماندگار امام خمینی^{(رضوان االله تعالی علیه)} نمی گذرد؛ اما سوالی که گاه از گوشه و کنار شنیده می شود، این است که "چرا باید به فلسطین، سوریه، عراق، یمن، بحرین و... کمک نمود؟"

در این مجال به بررسی پاسخ سوال در دو سطح خواهیم پرداخت:

• اگر بخواهیم صرفا از منظر یک ایرانی به این قضیه بنگریم در می یابیم اصلی ترین دشمن ما امروز رژیم غاصب صهیونیستی است و چون بر هر عقل سلیمی است که دشمن را از خود دور کند؛ بر ما نیز واجب است که دشمن را از خود عقب برانیم و نگذاریم آسیبی را متوجه ما کند. از طرف دیگر آیا این قابل توجیه عقلانی نیست که دشمن دشمن هر کسی دوست اوست؟

آیا با نگاهی منفعت طلبانه، این به نفع ما نیست که ما به کسانی که به نیابت از ما با اسراییل جنگ میکنند کمک کنیم؟

آیا جز این است که امروز جمهوری اسلامی ایران مرز های خود را از حدود جغرافیایی فراتر برده؛ تا با اصلی ترین دشمن خود دور تر از مرزهای قراردادی بجنگد و لذا توانسته است در جایی که حیاتی ترین منافع سیاست مداران غربی و اولین اولویت سیاست خارجی آمریکا قرار دارد، پایگاه مقاومتی عظیمی تشکیل دهد.

امروز فرقی ندارد که مبارزان غیور حزب الله و حماس با اسرائیل می جنگند یا جوانان ایرانی با دشمن تاریخی خود.

فلذا بخشی از امنیت هر کشوری در بیرون از مرزهایش تامین می شود. نمی توان در ایران نشست و توقع داشت که امنیت ملی ما حفظ شود.

امیرالمومنین حضرت علی ^{(علیه السلام)} می فرمایند: "هیچ قومی ذلیل نشد مگر اینکه در خانه خود نشستند تا دشمن به سراغشان آمد." ¹

• اما اگر بخواهیم نگاهی اسلامی بر موضوع بیفکنیم، با احادیث و روایاتی مواجه خواهیم شد که خواب را از چشمانمان خواهد ربود.

امام صادق ^{(علیه‌السلام)} به نقل از رسول خدا ^{(صلّی‌الله‌علیه‌وآله)} فرمودند: "مَنْ أَصْبَحَ و لَا يَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِينَ فَلَيْسَ مِنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلًا يُنَادِي يَا لَلْمُسْلِمِينَ فَلَمْ يُجِبْهُ فَلَيْسَ بِمُسْلِم‏." ²

کسی که صبح کند و اهمیتی به کارهای مسلمانان ندهد او از آنان نیست و کسی که صدای مردی بشنود که فریاد کمک خواهی از مسلمانان را سر دهد و پاسخش را ندهد مسلمان نیست.

این حدیث و نظایر آن، حاکی از این است که نه تنها اگر صدای مظلومیت مظلومی(چه مسلمان و چه غیرمسلمان) به گوش مسلمانی رسید اما او تلاشی در جهت رفع این ظلم نداشت، در زمره مسلمانان قرار نخواهد گرفت؛ بلکه در حالت کلی اگر کسی اهتمامی در جهت امور مسلمین نداشته باشد نیز مسلمان نخواهد بود.

در قانون اساسی نیز که به‌عنوان میثاقی ملی تلقی می گردد، دفاع از تمامی مظلومان دنیا مطرح شده است.

اصل 152: «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس نفی هر گونه سلطه‌جویی و سلطه‌پذیری، حفظ استقلال همه‌جانبه و تمامیت ارضی کشور، دفاع از حقوق همه مسلمانان و عدم تعهد در برابر قدرت‌های سلطه‌گر و روابط صلح‌آمیز متقابل با دول غیر محارب استوار است.»

اصل 154 قانون اساسی: «سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می‌داند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می‌شناسد بنابراین در عین خودداری کامل از هر گونه دخالت در امور داخلی ملت‌های دیگر، از مبارزه حق طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه‌ای از جهان حمایت می‌کند. »

و اصل يازدهم، «همه مسلمانان يك امتند و دولت جمهوري اسلامي ايران موظف است سياست كلي خود را بر پايه ائتلاف و اتحاد ملل اسلامي قرار دهد و كوشش پيگير به عمل آورد تا وحدت سياسي، اقتصادي و فرهنگي جهان اسلام را تحقق بخشد.»

 

بنابراین اصول، قانون اساسی جمهوری اسلامی تکلیفی قانونی برای دفاع از ستم‌دیدگان و مظلومان را برای خود طرح کرده که در شرایط کنونی، ملت فلسطین، لبنان، سوریه، یمن و... از مصادیق آن هستند.

اما شاید امروز برای تک تک ما مقدور نباشد جهت دادخواهی مظلومین عالم، سلاح به دست بگیریم، پس چه باید کرد؟

"ما لا یُدرَک کُلُهُ، لا یُترَک کُلُهُ" ³؛ چیزی که همه­اش قابل دریافت نیست، همه­ اش رها نمی­شود. به عبارتی آب دریا را اگر نتوان کشید، هم به قدر تشنگی باید چشید.

اولین کاری که از دست همه ی ما بر می آید؛ اعلام هم دردی با این مظلومین، و اعلام انزجار از ظلم ظالمان است.

تبلور این همدردی و انزجار در روز قدس به اوج خود می رسد.

بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی ^{(رضوان الله تعالی علیه)} در فرازی از سخنان خود بیان فرموده‌اند: "وقتی یك میلیارد جمعیت فریاد كرد، «اسرائیل نمی‌‌تواند»، از همان فریادش می‌ترسد. اگر همه مسلمین كه در دنیا هستند، اگر در روز قدس همه بیرون بیایند از خانه، فریاد بكنند «مرگ بر آمریكا و مرگ بر اسرائیل»، همین قول مرگ، برای آن‌ها مرگ می‌آورد. جمعیتشان بیش از یك میلیارد، ذخایرشان این همه زیاد كه همه دولت‌ها محتاج به ذخایر شما هستند؛ با این وجود شما را وادار می‌كنند با هم مختلف باشید، اختلاف كنید و ذخایرتان را ما ببریم و هیچ كدام صحبت نكنید." ⁴

در این باره مقام معظم رهبری ^{(حفظه الله)} نیز می فرمایند: " آن کسانی که در زندانهای فلسطینی هستند، به ما گفته‌اند که از شعار شما و حضور شما و مشت گره‌کرده‌ی شما - که حاکی از نیت و عزم صادقانه‌ی شماست - احساس قوت و قدرت می‌کنند و ایستادگی می‌نمایند. آن کسی که در پشت دیوارهای زندان فلسطینی است، باید احساس تنهایی نکند، تا بایستد. آن زن و مردی که در کوچه‌ها و خیابانهای بیت‌المقدس و نوار غزه و شهرهای دیگر فلسطین اشغالی مورد تهاجم اراذل و اوباش صهیونیست است، باید احساس کند که شما پشت سرش هستید، تا بتواند مقاومت کند."⁵

اما قدم بعدی در کنار این همدردی؛ دعا برای آزادی مظلومان از بند ظلم است دعایی از سر اضطرار؛ اضطرار از فراگیری و ازدیاد ظلم، به درگاه الهی. و مگر نه این است که خداوند قطعا پاسخ خواهد داد؟ خصوصا آن زمان که متعلَّق دعا، دادخواهی مظلوم باشد؛ که "وَ قالَ رُبُکُم اُدعُونِی اَستَجِب لَکُم" ⁶

در قدم بعد می توان به کمک های مالی اشاره نمود. در این قدم برخی اشکال می کنند که آیا با وجود فقر در داخل کشورمان رواست به غیر ایرانی ها کمک کنیم؟ به بیانی دیگر چراغی که به خانه رواست به مسجد رواست؟!

در ذیل پاسخ به این سوال، باید ابتدا به نکته ای بس مهم توجه داشت و آن اینکه آنچه در اسلام هویت دارد، "امت اسلامی" است، نه کشور اسلامی ایران یا کشور اسلامی عراق یا کشور اسلامی سوریه یا ... که به واسطه خط کشی های جغرافیایی از هم جدا شده اند. پس اصلا خانه و مسجدی جدای از هم وجود ندارند که یکی بر دیگری مرجّح باشد.

برای همین است که آنچه به عنوان بیت المال مسلمین از آن یاد می شود متعلق به تمامی مسلمانان است. یعنی همه بیت المالی که در کشور ماست نظیر همه بیت المالی که در کشور عربستان است، همه و همه باید بین تمامی مسلمین تقسیم گردد؛ هر چند که امروز به دلیل زیاده خواهی برخی سران کشورهای اسلامی این عمل به نحو صحیح صورت نمی گیرد.

بنابر این آنچه که امروز به مردم مظلوم سایر کشورها داده می شود یا کمک های نقدی است که بی واسطه، خود مردم آنها را داده اند یا قسمتی از بیت المال است که مختص همین امور می باشد.

اما پاسخی مهم تر که جای بسی تامل دارد؛ توجه به این حدیث امام صادق ^{(علیه السلام)} است:" إنّما وُضِعَتِ الزَّكاةُ اِختِبارا للأغنِياءِ ومَعُونَةً لِلفُقَراءِ، ولَو أنَّ الناسَ أدَّوا زكاةَ أموالِهِم ما بَقِيَ مسلمٌ فَقيرا مُحتاجا ، ولاَسْتَغنى بما فَرَضَ اللّه‏ عز و جل لَهُ ، وإنّ الناسَ ما افتَقَرُوا ، ولا احتاجُوا ، ولا جاعُوا ، ولا عَرُوا إلاّ بِذُنوبِ الأغنياءِ." ⁷

زكات به منظور آزمودن توانگران و كمك به مستمندان وضع شده‏است. اگر مردم زكات اموال خود را مى‏پرداختند، هيچ مسلمانى نيازمند نمى‏ماند و به سبب آنچه خداوند عز و جل براى او واجب كرده است بى‏نياز مى‏شد. مردم، فقير و نيازمند و گرسنه و برهنه نشدند مگر به سبب گناهان ثروتمندان .

آیا جز این است که اگر همه پرداخت خمس و زکات را بر خود فریضه بدانند دیگر فقیری در جامعه نخواهد ماند؟ که اگر لازم بود خداوند بیش از آن را فریضه قرار می داد؟

" اِنَّ اَللهَ عَزَّ وَجَلَّ جَعَلَ لِلفُقَراءِ فِی اَموالِ الاَغنِیاءِ ما یَکفیَهُم وَلَولا ذَلِکَ لَزادَهُم، وَ اَنَّما یُؤتُونَ مَن مَنَعَ مِن مَنعِهِم" ⁸

خداوند در ثروت اغنیاء برای فقیران و مستمندان به اندازه کفایت حق قرار داده است؛ اگر می دانست برای زندگانی آنان بس نیست، بیشتر وضع می کرد.

پس نیازمندی مردم کشور ما ناشی از کمک به مردم سایر کشور ها نیست، بلکه از بی توجهی به انجام فرایض مالی است و این دو حوزه هیچ گونه هم پوشانی با یکدیگر ندارند.

از جمیع مطالب بیان شده می توان دریافت که دفاع از مظلومین در مقابل ظالمین در هر زمان و مکان و شرایطی بای نحوٍ کان بر هرکسی فریضه است.

باشد که خداوند متعال در انجام این فرایض ما را یاری نماید.

 

 

---------------------------------------------------------------------------------------------

 

1- خطبه 27 نهج البلاغه : «فَوَاللَّهِ مَا غُزِيَ قَوْمٌ قَطُّ فِي عُقْرِ دَارِهِمْ إِلَّا ذَلُّوا»

2- الكافي، ثقة الاسلام کلینی جلد‏ ۲، صفحه ۱۶۴، حدیث ۵ 

3- رسائل، شیخ انصاری، صفحه 294

4- صحیفه امام، جلد ‏13، صفحه 80

5- 29/6/1388، بیانات در خطبه های نماز عید فطر

6- آیه شریفه 60، سوره مبارکه غافر

7- منتخب میزان الحکمه، جلد1، صفحه 246      

8- اصول کافی، جلد ۳، صفحه ۴۹۷